اهداف وتوانایی های مدیریت آموزشی (بخش دوم)
- 27 اسفند 1397
- پسند
- 0 دیدگاه
اهداف وتوانایی های مدیریت آموزشی
توانايي‌هاي مديريت و رهبري آموزشي
الف - توانايي‌هاي عمومي:
1 - سلامتي جسمي: مدير مدرسه بايد از سلامتي كامل برخوردار باشد تا بتواند وظايف خود را به‌خوبي انجام دهد. >عقل سالم در بدن سالم است.<
2 - سلامتي رواني: سلامتي رواني به‌مراتب از سلامتي جسمي مهم‌تر است.افرادي كه سلامتي رواني ندارند، نه تنها زندگي را به‌خود، بلكه به‌همه‌ي اطرافيان خودتلخ و ناگوار مي‌كنند و سبب ناراحتي، دلسردي، سرگشتگي، افسردگي و رفتارتهاجمي افراد و هم‌چنين سبب بهم‌خوردگي محيط و اختلال در رفتار زيردستان‌مي‌شوند.
3 - سلامتي عاطفي: عاطفه در حقيقت جنبه‌هاي كيفي زندگي و رفتار را به‌وجودمي‌آورد كه تأثير فراواني در موفقيت انسان‌ها دارد. بسياري از جذب‌ها و دفع‌ها ازطريق عاطفه انجام مي‌گيرد. مدير بايد نه بي‌عاطفه و نه مبالغه‌آميز پرعاطفه باشد.
4 - سلامتي عقل و قدرت تفكر و ادراك: تفكر منطقي اساس كار مديريت است. اوبايد با تفكر منطقي از شناسايي مسأله تا پيداكردن راه حل‌هاي مناسب براي‌مشكلات و مسائل پيش رود.
5 - ايمان: ايمان يعني باور، يقين و تصديق تفكر، عمل و وجود كسي و يا چيزي‌مبني بر اينكه با حقيقت هماهنگي و مطابقت داشته باشد. ايمان توحيدي وتشكيلاتي براي مدير آموزشي مطرح است و بايد مقيد باشد.
6 - تقوي و تعهد: تقوي به‌معني خودنگهداري مي‌باشد. تقوي اصل حفظ مديريت از خطاها و بازكردن راه براي انجام كارهاي خير است. تعهد به‌معني پاي‌بندي به‌اصول و فلسفه و يا قراردادهايي كه انسان به‌آن‌ها معتقد است.
ب - توانايي‌هاي بلوغي
1 - دانش: مديران آموزشي به‌دو نوع دانش عمومي و دانش تخصصي نياز دارند تابتوانند مسائل و موضوع‌هاي اجتماعي، انساني، سازماني و آموزشي مربوط به‌كارخود را درك كنند. مدير بايد يك انسان تحصيلكرده باشد و در رشته يا كار خود توان وآگاهي تخصصي و مهارت‌هاي فني، انساني و ادراكي را كسب كرده باشد.
2 - تجربه: بهترين مدير آموزشي كسي است كه علاوه بر آموزش‌هاي كلاسيك وعلمي، به‌طور عملي در مدارس به‌تدريس پرداخته و تجربيات لازم را كسب كرده‌باشد.
3 - قدرت تشخيص، قضاوت، تصميم‌گيري و حل مسائل: مدير بايد مسائل ومشكلات محيط آموزشي را درك كند و به‌موقع راه حل‌هاي مناسب براي حل آن‌ها ارائه دهد. درك رفتار انسان‌ها و تشخيص علل رفتار آن‌ها و قضاوت درست درباره‌ي‌آن‌ها از مسائل مهم مديريت است. تشخيص صحيح، مقدمه قضاوت درست است.
4 - هدفدار بودن و انگيزه داشتن: هدفدار بودن مدير آموزشي دو جنبه دارد يكي‌مربوط به‌اهداف نظام و سازمان آموزشي و ديگري هدفدار بودن خود مدير است.
5 - نگرش و جهان بيني: در مديريت اعتقادات و برداشت‌هاي مدير منشأ رفتار،روش‌ها و سبك‌هاي مديريتي اوست.
6 - اخلاق و رفتار مناسب: حسن خلق و سلوك از گران‌بهاترين سرمايه‌هاي انسان‌است. بيشتر موفقيت‌ها و شكست‌هاي ما در زندگي حاصل خوبي و يا بدي اخلاق‌ماست. پيامبر(ص) فرموده: خلق و خوي بد رفتار را تباه مي‌سازد.
ج - توانايي‌هاي رهبري
1 - قدرت پاداشي: فردي كه توانايي دادن پاداش‌هاي مثبت مادي و تأميني داشته‌باشد و بتواند عده‌اي را بر اساس نيازهايشان مورد حمايت قرار دهد، داراي قدرت‌پاداشي است.
2 - قدرت اجباري: كسي كه مي‌تواند عده‌اي را جريمه، از كارشان اخراج و يابه‌زندان بيندازد، داراي قدرت اجباري است. افراد از ترس به‌تبعيت مي‌پردازند.
3 - قدرت قانوني: قدرتي است كه قانون به فرد مي‌دهد و ديگران را وادار به‌تبعيت‌مي‌كند. احترام به‌قانون و يا چاره نداشتن از اطاعت آن منبع قدرت است.
4 - قدرت مرجعيت: اين قدرت بيشتر مربوط به‌ويژگي‌هاي فردي است. مديري كه‌در زمان بحراني و هنگام بروز مشكلات غير مترقبه، با خونسردي و اطمينان راه‌حل‌هاي مناسب و منحصر به‌فرد ارائه مي‌دهد، از قدرت مرجعيت برخوردار است.
5 - قدرت تحصصي: دانش و تخصص فرد و پيدا كردن راه حل‌هاي علمي براي‌مشكلات، منبع ديگر قدرت است.
وظايف اساسي مديريت آموزشي
1 - تصميم‌گيري: بخش مهمي از وقت و كار مديران صرف حل مشكل وتصميم‌گيري مي‌شود. وظايف اساسي برنامه‌ريزي، سازماندهي، رهبري و كنترل،مستلزم تصميم‌گيري است(61(
گريفيتس عقيده دارد كه تصميم‌گيري عصاره يا چكيده‌ي شغل مديريت است.تصميم‌گيري فرايند انتخاب بهترين راه حل ممكن از ميان راه حل‌هاي موجود براي‌حل يك مسأله است(62(
2 - نيازسنجي و برنامه‌ريزي: مقدمه طراحي هر برنامه و اجراي آن مستلزم نيازسنجي است. به‌منظور جلوگيري از هزينه‌هاي اضافي، صرف وقت و نيرو، لازم‌است نيازسنجي توسط افراد آگاه و كارشناس انجام گيرد و سپس برنامه‌ريزي گردد.
3 - تأمين و سازماندهي منابع و امكانات: تأمين نيروي انساني مناسب، انتخاب‌افرادي كه داراي ويژگي‌هاي لازم باشند، تأمين منابع و امكانات مادي و تكنولوژيك،تهيه و آماده‌سازي منابع و امكانات تكنولوژيك آموزشي، فضاهاي آموزشي، مواد وتجهيزات، هماهنگي و تلفيق منابع انساني و مادي، به‌وجود آوردن شرايطي كه نيروي‌انساني بتواند حداكثر استفاده را از تكنولوژي به‌عمل آورد.
4 - آموزش و آماده‌سازي نيروي انساني: مديران بايد خود را مسؤول آموزش وپرورش معلمان بدانند و مسائل و مشكلات آنان و نيازهاي دانش‌آموزان را در نظرداشته و آموزش‌هاي علمي و كاربردي را به‌صورت كارگاهي برگزار كنند تا بيشترين‌فايده را براي معلمان در بر داشته باشد.
5 - انگيزش: انگيزه، حالت يا وضعي رواني است كه رفتار را در جهت هدف ياهدف هايي نيرو مي‌دهد، فعال مي‌سازد و هدايت مي‌كند(63(
هدف از مطالعه‌ي انگيزش در مديريت آموزشي، شناخت و درك نيازها، رفتار وشخصيت دانش‌آموزان، معلمان و كاركنان و هدايت رفتار آنان به‌سوي رفتاري مطلوب‌بر اساس احترام، ارزش، خودپنداري مثبت، شناخت، خودآگاهي، عدالت و پي‌بردن‌به‌استعدادها و نيروهاي افراد است.
6 - برقراري روابط انساني: از نظر فالت، روابط انساني عبارت است از توان‌برقراري اتباط انساني با معلمان و دانش‌آموزان از طريق پذيرفتن وجود، شخصيت،ويژگي‌هاي فردي و همه‌ي تفاوت‌هايي كه احتمالا با شخص مدير دارند(64(
وظيفه‌ي رهبر ايجاد جو گرم، سازگار يا متجانس است كه در آن فرد بتواند باآزادي نسبي احساسات و عواطف و نگرش‌هاي خود را بيان كند. هر مدير آموزشي‌بايد روحيه و حالات رواني دانش‌آموزان و معلمان خود را مورد توجه قرار دهد.چنانچه علايمي از بي‌اعتمادي، ترس، نااميدي، عدم احساس نشاط و وجود تنفر درمحيط آموزشي مشاهده شود، به‌معني فقدان بهداشت رواني و نبودن روابط انساني‌مطلوب در سازمان آموزشي است و بايد در افراد احساس ارزشمندي به‌وجود آورد.
۷ - نظارت و كنترل: بازديد و مراقبت از طرز پيشرفت اجراي عمليات يا مقايسه باوضع مطلوب و تغيير و تصحيح عمليات به‌منظور جلوگيري از انحراف از تحقق‌اهداف سازمان آموزشي است. مديران آموزشي از جهات مختلف بايد بر كار سازمان‌و نيروهاي آموزشي نظارت داشته باشند.
8 - ارزشيابي و پاداش: ارزشيابي و پاداش به‌معني فرايند مقايسه نتايج حاصله درپايان يك دوره‌ي معين با اهداف از پيش تعيين شده به‌منظور تعيين ميزان پيشرفت،تغيير و تجديد نظر در برنامه‌ها و دادن جزاي مناسب با حسن و يا سوء اجراي عمل ونتايج حاصله مي‌باشد.
تشويق و تنبيه از دو جنبه اهميت خاص دارد. جنبه‌ي اول، مسؤوليت‌پذيري‌انسان است كه او را مسؤول كارها و رفتارهايش مي‌كند. نتايج حاصله از كارهاي هرانساني به‌تصميمات و انتخاب‌هاي او بر مي‌گردد و از نتايج مثبت و منفي كارهايش‌بهره مي‌گيرد. جنبه‌ي دوم اهميت تشويق و تنبيه نياز انساني است. اگر پايان هر كاربه‌دريافت پاداشي منتهي نشود، انسان دست به‌فعاليت نخواهد زد.
منبع :saleki.blogfa.com
دیگر مطالب مجله
بهترین سیستم های آموزش مجازی آنلاین
17 مهر 1401
0 دیدگاه